Месяц: Март 2024

       բ) 8 bc³  x  bc = 20 a³ p³

      դ )7e²k  x  be³ ce= 42e5k³

     զ ) 6kp x 7 k² p² =42k³ p³

      ը ) 46c ² e x 6 b² ce= 24b³c³ e²

59  ․ միանդամը բերեք կատարյան տեսքի

      Ա)  (-2 ) b 3 = -6b

      Բ) 4a8= 32 a 

      Դ)  3 a² a³= 24 a 5

67  Գտեք նման միանդամների գումարին հավասար միանդամը

   Ա  2x + 3x= 5x

   Գ  a+ 4a +a = 6a

   Ե 2a +4a + 6a= 12a

 68  Գտեք նման միանդամների գումարին հավասար միանդամը

Ա )  7x – 2x = 5x

Գ ) 10 a- 18a = 8a

Ե) 3bc – 17 bc = — 14bc

Է) 28 a²  — 17 a² = 11 a²

71  Կատարեք նման անդամների միացում  

  Ա )  18 a² b — 4 a² b  + b a²  b = 20 a²  b  

  Գ ) 4b3c⁴ + 8bc⁴ — 14b³ c⁴= -2 b ³ c ⁴

  Ե) 2x + y + 3x +y +4x = 9x +2y

83

    Պազմեցրեք բազմանդամը ․

   Ա )   12a + 5b + 4a = 16a 5b

  Գ )  17x – 4y + 5x + 4y = 22x

  Ե ) 40x + 15y -40x – 16y = -y

1 Առաջադրանք

Հունաստանը Ք․ա․ 5-րդ դարում

Հույն-պարսկական պատերազմները

(մ.թ.ա. 499-449 թվականներ, ընդմիջումներով), ռազմական հակամարտություններ Աքեմենյան Պարսկաստանի և հունական քաղաք-պետությունների միջև, որոնք պայքարում էին իրենց անկախության համար։ Հույն-պարսկական պատերազմները երբեմն անվանում են Պարսկական պատերազմներ, և այդ անվանումը սովորաբար վերաբերվում է պարսիկների՝ Բալկանյան թերակղզի արշավների ժամանակներին մ.թ.ա. 490 և մ.թ.ա. 480-479 թթ.

Պարսկաստանը ձգտում էր զավթել Հունաստանը, ձեռք բերել նոր տիրույթներ և դրանով ամրապնդել իր իշխանությունը դեռևս Կյուրոս II Մեծի գրաված փոքրասիական հունական պոլիսների վրա, տիրել Էգեյան ծովը և վերահսկել արևելամիջերկրածովյաև առևտրական ճանապարհները։ Պատերազմի առիթը Աթենքի և Էրիտրեայի օգնությունն էր մ.թ.ա. 500 թ. պարսից տիրապետության դեմ ապստամբած փոքրասիական հունական պոլիսներիև։ Մ.թ.ա. 493 թ. պարսկական բանակը ճնշեց ապստամբությունը, իսկ մ.թ.ա. 492 թ. Դարեհ I արքայի փեսա Մարդոնիոսի գլխավորությամբ անցավ Հելլեսպոնտոսը՝ Հունաստան ներխուժելու համար։

Ի՞նչ սպորտաձև է առաջացել կապված Մարաթոնի ճակատամարտի հետ;
Ի հիշատակ Մարաթոնի ճակատամարտի մասին , ներկայումս ներառվել է սպորտային հատուկ մարզաձև՝ Մարաթոնյան վազքը, որի հեռավորությունը Աթենքից մինչև Մարաթոն տարածությունը՝ 42կմ 196մ ։

Թերմոպիլեի և Սալամինի ճակատամարտ

Պարսից արքա Քսերքսես I իր հերթին պատրաստվում էր նոր արշավանքի։ Մ.թ.ա. 480 թ. պարսկական բանակը (որի կազմում կային հայկական ջոկատներ, Հերոդոտոս, VII, 73) Քսերքսեսի գլխավորությամբ, գրավելով Թեսալիաև, անցավ հույների պաշտպանած Թերմոպիե լեռնանցքով, ամայացրեց Բեովտիան, Ատաիկան և ավերեց Աթենքը։ Սակայն պարսկական նավատորմը Սալամինի ծովամարտում ծանր պարտություն կրեց։ Պարսկական զորքերը նահանջեցին Թեսալիա։ Մ.թ.ա. 479 թ. գարնանը պատերազմական գործողությունները վերսկսվեցին։ Հույները Պլատեայի մոտ (Բեովտիայում) ջախջախեցին պարսիկների ցամաքային ուժերը, իսկ Միկալե հրվանդանի մոտ (Հոնիայում)՝ նավատորմը։ Պարսիկները հարկադրված թողեցին Հունաստանի տարածքը, իսկ հույները ռազմական գործողությունները տեղափոխեցին Էգեյան ծով և Փոքր Ասիա։

Պատմել հույն-պարսկական պատերազմների ընթացքների, արդյունքների մասին։

Պատերազմի ավարտը. Կալլիոսի հաշտության պայմանագիրը

Կալլիոսյան հաշտությամբ (հույն հավատարմատարի անունով) Պարսկաստանը զրկվում էր Էգեյան ծովի, Հելլեսպոնտոսի ու Բոսպորի իր տիրույթներից և ճանաչում էր փոքրասիական հունական պոլիսների անկախությունը։ Հույների հաղթանակը պայմանավորված էր պարսիկների համեմատությամբ նրանց հասարակական-տնտեսական զարգացման առավել բարձր աստիճանով և հունական ազատների աշխարհազորի գերազանցությամբ՝ տարբեր ժողովուրդներից ու ցեղերից հավաքագրված պարսկական զորքի նկատմամբ։ Բացի այդ հույները մղում էին ազատագրական, արդարացի պատերազմ, Պարսկաստանը՝ զավթողական։

Նկարագրել, գնահատել Պերիկլեսի գործունեությունը:

Պերիկլեսը ստիպված է լինում ստանձնել երկրի ղեկը։ Նրա օրոք Աթենքը հասնում է իր քաղաքական, տնտեսական և մշակութային զարգացման գագաթնակետին՝ դառնալով Հին Հունաստանի ծովային հզորագույն պետությունն ու կրթամշակութային կենտրոնը։ Որպես ստրատեգոս նա իր պաշտոնավարումն սկսում է մ․թ.ա. 444 թվականին։ Նա կառավարման առաջին իսկ տարիներին կարողանում է օգտվել Սպարտայում հելոտների դասի բարձրացրած խոշոր ապստամբությունից և դաշնակցային կապեր ստեղծել նախկինում օլիգարխիական կարգերով զարգացող Արգոսի հետ։

Աղբյուրները՝ Համաշխարհային պատմություն,  համացանց

Եռաշար թրիերով հունական թեթև նավերը ծանոթ լինելով լեռնային Հունաստանի տեղանքին հեշտությամբ կռվում էին պարսից նավատորմի դեմ։ Աթենացիները նավաթքին ամրացված մետաղյա սուր ժանիքով հարվածում էին թշնամու նավին և խորտակում այն Եգեյան ծովի ջրերում։

Պարսկական ռազմանավերն ի տարբերություն ճկուն հունական տրիերների, չափերով ավելի մեծ էին և դանդաղաշարժ։ Ծանրաշարժ պարսից նավերը հարմարեցված էին բաց ծովում լողալուն և Սալամինի ծանծաղ նեղուցում դժվարությամբ էին կռվում հույների մարտունակ նավատորմի դեմ։

Լրացուցիչ 

«Մարաթոնյան վազքի պատմությունը»

Վազորդներն անցնում էին քաղաքի տեսարժան վայրերով, որոնք լուսավորված էին ջահերի լույսերով: Բիկիլան հասավ եզրագծին ու առանց արագությունը նվազեցնելու շարունակեց վազել, նա հասկացավ, որ հաղթել է միայն այն ժամանակ, երբ տեսավ երկրպագուներին:

«Դանդաղեցի, երբ վազքի ավարտին մոտ 1 կմ էր մնացել ու մրցակցի քայլերն ավելի ցածր սկսեցին լսվել: Իսկ երբ մի քիչ արագացա, էլ ձայներ չկային: Հետ շրջվելու կարիք չկար համոզվելու, որ ես առաջինն եմ լինելու»,- հիշել է Օլիմպիական չեմպիոնը:

Նա ոսկե մեդալակիր դարձավ ու նոր օլիմպիական ռեկորդ սահմանեց՝ տարածքն անցնելով 2:15.16.2 ժամանակում: Աբեբեի ընկերը 7-րդ արդյունքը ցույց տվեց:

Լրագրողներն ու լուսանկարիչներն անմիջապես շրջապատեցին Բիկիլային, հենց այդտեղ էլ կայացավ մարզիկի առաջին մամուլի ասուլիսը: Հարցերը շատ-շատ էին, բոլորն էին ցանկանում բացահայտել նորընծա չեմպիոնին, որն էլ ներկայացրեց իր պատմությունը:

Առաջադրանք 2

Դասական դարաշրջանի հունական մշակույթը

Հին հունական քանդակ՝ հնագույն մշակույթի նվաճումներից մեկը, որն անջնջելի հետք է թողել համաշխարհային պատմության մեջ։ Այն վերագրվում է Հոմերոսյան դարաշրջանին (մ․թ․ա․XII-մ․թ․ա․VIII մ․թ․ա․ դդ.)։ Հին դարաշրջանում՝ մ․թ․ա․ VII-VI դարերում, արդեն իսկ հրաշալի արձաններ կային ստեղծված։ Վաղ և բարձր դասականների ժամանակաշրջանում (մ․թ․ա․V դար) հին հունական քանդակը վերելք ապրեց և ծաղկեց։ Իսկ մ․թ․ա․IV դարը, արդեն ուշ դասականների ժամանակաշրջանում, պատմության մեջ մի շարք մեծ նկարիչների և քանդակագործների անուններ թողեց, որոնք ունեին իրենց յուրահատուկ և անհատական ոճը:

Պատմիր, համեմատիր քո հասակակցի կրթությունը, դաստիարակությունը հին Հունաստանում  ապրող քո հասակակցի հետ:

Կրթությունը Հունաստանում, Հունաստանի կրթական համակարգ, որը հիմնականում բաժանված է երեք մակարդակների՝ տարրական, միջնակարգ և բարձրագույն, ինչպես նաև միջնակարգ կրթությունից հետո լրացուցիչ մասնագիտական վերապատրաստում: Տարրական կրթությունը բաժանվում է երկու մասի՝ մանկապարտեզ — մեկ կամ երկու տարի տևողությամբի և տարրական դպրոց — վեց տարի տևողությամբ (6 — 12 տարեկան)։ Միջնակարգ կրթությունը ներառում է երկու փուլ՝ գիմնազիա (միջին կամ կրտսեր ավագ դպրոց) — երեք տարի տևողությամբ,

Տարրական դպրոցները կոչվում են «Դիմոտիկո» , որը գալիս է հնուց, երբ դպրոցները համայնքային էին։ Տարրական դպրոցն ունի 6 դասարան։ Տարրական դպրոցում սովորելու առաջին երկու տարիների ընթացքում աշակերտները պաշտոնապես չեն գնահատվում, և ծնողները երեխաների առաջադիմության մասին տեղեկանում են ուսուցչի հետ բանավոր հաղորդակցության միջոցով։ Գնահատումը սկսվում է 3-րդ դասարանից, իսկ գրավոր քննությունները՝ 5-րդ դասարանից։ Դասարանից դասարան տեղափոխվում են ավտոմատ կերպով, իսկ թերացող աշակերտների համար կազմակերպվում է կրկնուսուցում։

1-ին դասարան  6-ից 7 տարեկաններ
2-րդ դասարան 7-ից 8 տարեկաններ
3-րդ դասարան  8-ից 9 տարեկաններ
4-րդ դասարան  9-ից 10 տարեկաններ
5-րդ դասարան  10-ից 11 տարեկաններ
6-րդ դասարան  11-ից 12 տարեկաններ

Նորմալ դպրոցական օրը սկսվում է առավոտյան ժամը 8.15 և ավարտում է 13.15 -ից մինչև 15.00, կախված դպրոցից։ Այն Դասաժամերը 40 և 90 րոպե են։ Ուսումնական տարին միշտ սկսվում է սեպտեմբերի 11-ին և ավարտվում է հունիսի 15-ին։

Հիմնավորիր , այն միտքը, որի հետ համաձայն ես: /Ցիցերոնի Ցիցերոն.խոսքեր, որոնք ստիպում են մտածել:/

• Պարծենկոտ խոսքերը թուլության առաջին հատկանիշն են, իսկ մեծ գործերի ընդունակ մարդիկ լեզուն փակ են պահում:
  Աշխարհում ընտանեկան օջախից քաղցր ոչինչ չկա:
• Մոլորվելը հատուկ է յուրաքանչյուրին, բայց իրենց մոլորության մեջ համառում են միայն հիմարները:
• Մարդը գեղեցիկ է իր վարքի գունագեղությամբ:
• Սերը ծնողների հանդեպ բոլոր առաքինությունների մայրն է:
  
  Մարդը գեղեցիկ է իր վարքի գունագեղությամբ
  
  Ճիշտն ասած ելի մթքեր կան , որ համամիտ եմ բայց այս մեկը շատ եմ հանդիպում : Մարդիք մտածում են , որ նարնց գեղեցկությունը մենակ նրանց տեսքն է այո դա ել է կարևոր սիրուն հագնվել և այլ բայց սիրունության մեջ նույնպես մտնում է վարքը , պահվացքը : Նունպես եթե դու գեղեցիկ ես հագնված դա բավարար չէ չունենալով ճիշտ պահվացք չես ունենա ճիշտ տեսք , գեղեցիկ տեսք : Օրինակ՝ դու գեղեցիկ հագնվել ես և ընկերներիտ հետ ինչվորբան ես քնարկում բայց կեսից սկսում ես բարցր ծիծաղալ : ՄԻ ուրիշ օրինակ՝ դու նախաճաշում ես կամ ճաշում ես ծանոթներիթ հետ և երբ նրանք զրուցում են դու հաց ս ուտում բայց ուզում ես քո խոսքը ավելացնել պետք չէ ուտելիքով լի բերանով սկսել խոսալ կերեք նոր ասեք հավատացեք նրանք կլսեն ձեզ նույպես եթե դուք միքիչ ուշ այդ ասեք : Իհարկե բոլորիս մոտ եղել էն պահեր երբ շատ մոտ մարդկանց հետ ես եղել և չես մտածել պահվացքի , վարքի մասին նույնպես իմ մոտ : Ասածս այն էր , որ գեղեցկությունը մենակ շորորը … չեն :

Աղբյուրը ՝Համաշխարհային պատմություն, 6-րդ դասարան, էջ 84-88, համացանց

ՀԱՐՑԵՐ ԵՎ ՎԱՐԺՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ

1. Քիմիական տարրերի ո՞ր հատկանիշն է վերցրել Դ.Ի.Մենդելեևը որպես տարրերի համակարգման հիմք:
   Մենդելեևը համակարգային հիմք ընդունեց տարրի ատոմային կշիռը որպես ճշգրիտ չափելի ու կասկած չհարուցող հիմնարար քանակական հատկանիշ։
2. Ինչո՞ւ է Մենդելեևի կողմից հայտնագործված օրենքն անվանվում պարբերական, ի՞նչ իմաստ է դրված այդ անվանման մեջ:
   Մենդելեևը բացահայտեց, որ որոշակի թվով տարրերից հետո նկատվում է հատկությունների կրկնություն, այսինքն՝ ատոմային կշռի մեծացման հետ տարրերի շարքում հստակ դիտվում է հատկությունների պարբերույթուն։
3. Ցեզիում քիմիական տարրն իր հատկություններով նման է նատրիում տարրին: Գրե՛ք ցեզիումի օքսիդի, հիդրօքսիդի, ֆտորիդի և քլորիդի բանաձևերը:
   Ցեզիումի օքսիդ-Cs₂O
   Ցեզիումի հիդրօքսիդ-CsOH
   Ցեզիումի ֆտորիդ-CsF
   Ցեզիումի քլորիդ-CsCl
4. Յոդ քիմիական տարրը հալոգեն է: Գրե՛ք այդ տարրի առաջացրած պարզ նյութի և ջրածնային միացության բանաձևերը:
   HI
5. Լրացրե՛ք բաց թողած բառակապակցությունը.
   Քիմիական տարրերի առաջացրած պարզ նյութերի, ինչպես նաև միացությունների ձևերն ու հատկությունները պարբերական կախման մեջ են այդ տարրերի հարաբերական ատոմային զանգվածների մեծությունից:
   
   
   

Իսահակ Նյուտոնը ծնվել է ֆերմերի ընտանիքում: Մաթեմատիկական հետազոտությունների հիմնական մասը Նյուտոնը կատարել է ուսանողական տարիներին: Նա 23 տարեկանում մշակել է (Գ. Լայբնիցից անկախ) դիֆերենցիալ և ինտեգրալ հաշիվը, ստացել ֆունկցիան շարքի վերածելու բանաձև (հետագայում կոչվել է Նյուտոն-Լայբնիցի բանաձև):

Նա այդ ժամանակ է հայտնագործել նաև Տիեզերական ձգողության օրենքը: Հանրահայտ լեգենդն կա այն մասին, թե ձգողականության օրենքը Նյուտոնը բացահայտել է` հետևելով ծառի ճյուղից խնձորի անկմանը։ Առաջին անգամ «Նյուտոնի խնձոր» արտահայտությունը մանրակրկիտ նշում է Նյուտոնի կենսագիր Վիլյամ Ստյուկլին «Հիշողություններ Նյուտոնի կյանքի մասին »: 

Ընթրիքից հետո եղանակը տաքացավ, մենք դուրս եկանք այգի և խնձորենու ստվերի տակ խմեցինք թեյ։ Նյուտոնն ասաց ինձ, որ ձգողականության մասին միտքը իր գլխում ծագեց, երբ նա հենց նույն ձևով նստած է եղել ծառի տակ։ Նա բարձր տրամադրություն ուներ, երբ անսպասելի ճյուղից ընկավ խնձոր։ «Ի՞նչու են խնձորները միշտ ընկնում գետնին ուղղահայաց»,- մտածեց նա։

Պրիզմայի օգնությամբ տարրալուծելով սպիտակ լույսը՝ Նյուտոնը բացահայտել է, որ այն 7 տարբեր գույների լույսերի խառնուրդ է: Նյուտոնն առաջինն է կառուցել հայելային աստղադիտակ՝ ռեֆլեկտոր: Դրանով հետագայում աստղագետները հայտնաբերեցին գալակտիկաներն ու կարմիր շեղման երևույթը: Ընդհանրացնելով ֆիզիկայի և աստղագիտության բնագավառում իր կատարած հետազոտությունները՝ Նյուտոնն ստեղծել է տարածության և ժամանակի նոր պատկերացումները, որոնք կազմում են դասական ֆիզիկայի հիմքը: Ֆիզիկայում և մաթեմատիկայում լայնորեն հայտնի են նաև Նյուտոնի օղակներ, Նյուտոնի երկանդամ հասկացությունները: Նյուտոնի անունով են կոչվել խառնարաններ Լուսնի և Մարսի վրա, նրա պատկերով Անգլիայում հատվել է մետաղադրամ:Միավորների միջազգային համակարգում Նյուտոնի անունով՝ Նյուտոն (Ն) է կոչվել ուժի միավորը:

дательного падежа.

1. Марине  нравится Том.

2. Тому нравится Марина.

3. Веронике  нравится Патрик.

4. Патрику  нравится Камилла.

5. Камилла каждый день звонит Пьеру

по телефону.

6. Нале нравится Хуан.

7. Хуану нравится русская балерина

Анастасия Волочкова.

8. Отцу  Лары нравится книга «Доктор

Живаго».

9. Ларе нравится изучать русский язык в Москве.

2. Поставьте существительные в форму дательного падежа.

1. Забронируйте гостиницу по Интернету.

2. Не гуляйте по городу поздно вечером.

3. Не стоит улыбаться продавщице в магазине.

4. Русской женщине всегда говорите

«девушка».

5. В ресторане оставляйте официанту

10–15 % от вашего счёта.

6. Если вы пришли в гости на ужин, говорите хозяйке

 дома, что она прекрасно готовит.

7. По русской традиции за столом говорят тосты.

8. Не спрашивайте русского человека, сколько ему лет.

9. Не говорите русскому человеку, что у

него маленькая квартира.

10. Покажите свой интерес к культурной жизни.

3. Вставьте пропущенные предлоги.

1. Антон Чехов познакомился с Ольгой Книппер _в_ театре _в__ Москве.

2. Она играла главные роли _в___ пьесах Чехова.

3. Антону Павловичу не нравилось жить _в___ Ялте.

4. Он скучал __по___ жене.

5. Сегодня мы говорим __по___ телефону и __по___ скайпу.

4.Соедините две части высказывания.

Актриса очень понравилась писателю. 

Антон Чехов написал жене 433 письма.

Ольга Книппер тоже часто писала  мужу.  

Она говорила ему: «Ты — русский Мопассан».

Писателю не нравилось жить в Ялте.

Антон Павлович скучал по жене.

Сегодня мы говорим по телефону и по скайпу.

5. Запиши словосочетания с данными существительными. Обозначь падеж существительных.

Привет (кому?) брату, сестре.
Радовался (чему?) весне, празднику.
Писать (чем?) пером, мелом.
Рассказывать (о ком?) о лисе, о сове, о еже.
Урожай (чего?) овса, пшеницы.
Рассказ (кого?) ветерана, гостя.

дательного падежа.

1. Марине  нравится Том.

2. Тому нравится Марина.

3. Веронике  нравится Патрик.

4. Патрику  нравится Камилла.

5. Камилла каждый день звонит Пьеру

по телефону.

6. Нале нравится Хуан.

7. Хуану нравится русская балерина

Анастасия Волочкова.

8. Отцу  Лары нравится книга «Доктор

Живаго».

9. Ларе нравится изучать русский язык в Москве.

2. Поставьте существительные в форму дательного падежа.

1. Забронируйте гостиницу по Интернету.

2. Не гуляйте по городу поздно вечером.

3. Не стоит улыбаться продавщице в магазине.

4. Русской женщине всегда говорите

«девушка».

5. В ресторане оставляйте официанту

10–15 % от вашего счёта.

6. Если вы пришли в гости на ужин, говорите хозяйке

 дома, что она прекрасно готовит.

7. По русской традиции за столом говорят тосты.

8. Не спрашивайте русского человека, сколько ему лет.

9. Не говорите русскому человеку, что у

него маленькая квартира.

10. Покажите свой интерес к культурной жизни.

1. Я бизнесмен из Лондона.

2. Пока у меня нет машины, нет дома, нет жены  и нет сына.

3. У Александра есть жена Катя и сын Владик.

4. У неё голубые глаза и светлые волосы.

5. Почему я не из Москвы?

2. Соотнесите полные русские имена и их краткие формы.

                                 МУЖСКИЕ ИМЕНА

Виктор 1                                Дима 7

Борис 2                                 Миша 5

Юрий 3                                 Серёжа 9

Пётр 4                                   Ваня 6

Михаил 5                              Петя 4

Иван 6                                   Юра 3

Дмитрий  7                            Володя 8

Владимир 8                          Витя 1

Сергей  9                              Боря 2

                               ЖЕНСКИЕ ИМЕНА

Екатерина 1                            Вика 4

Анна  2                                     Оля 5

Елена 3                                    Ира 8

Виктория 4                               Настя 9

Ольга  5                                    Аня 2

Галина  6                                  Лена 3

Наталья  7                                Галя 6

Ирина  8                                    Наташа 7

Анастасия 9                              Катя 1