Месяц: Февраль 2024

1.Գործնական աշխատանքի փաթեթից կատարի՛ր 16-19-րդառաջադրանքները:

16. Տրված բառերից առանձնացրո՛ւ  հոմանշային զույգեր:

 Ա.Շրջել, խորհրդածել, կողոպտել, խենթանալ, արտասվել, մտածել, գողանալ, ցնորվել,

մտորել,շրջագայել, հափշտակել, մտմտալ, թալանել, խելագարվել, խորհել, հեկեկալ,

ցնդել, հեծկլտալ, ողբալ, հիմարանալ, գռփել, թափառել, լալ, գժվել, պտտել:

խորհրդածել-մտածել-մտորել-մտմտալ-խորհել

կողոպտել-գողանալ-հափշտակել-թալանել-գռփել

խենթանալ-ցնորվել-խելագարվել-ցնդել-հիմարանալ-գժվել

շրջել-շրջագայել-թափառել-պտտել

հեկեկալ-հեծկլտալ-ողբալ-լալ

Բ.Կազմե՛լ երկուական պատմողական, հարցական, հրամայական,բացականչական նախադասություններ։

1․Չինաստանի Պեկին քաղաքում երկուշաբթի օրը տաճարները հանգստանում են։

2․Չինաստանի Նոր տարին փոփոխական է և հիմնականում փետրվար ամսին է լինում։

3․Ինչո՞ւ են երկրները միմյանց դեմ պատերազմում։

4․Ո՞վ չի ճանաչում Հովհաննես Թումանյանին։

5․Դու պետք է գնա՛ս և շրջե՛ս աշխարհով մեկ։

6․Մի՛ վախեցիր պարտվելուց,այլ պայքարիր,որ հաջորդ անգամ  ինքդ հաղթես։

7․Ա՜խ,երանի հնարավոր լիներ մտքով թռչեի Հայաստան։

8․Ինչքա՜ն գեղեցիկ են աշնան գույները։

17.Տրված ածանցներով կազմել ածանցավոր բառեր։

Ան- անօթևան,անխելք,անմիտ,անօգուտ,անխիղճ

Ապ-ապաբախտ,ապօրինի,ապուշ,ապացույց,

ապաշխարել

Դժ- դժբախտ,դժկամ,դժգույն,դժգոհ,դժմիտ

Տ- տգեղ,տգետ,տհաս,տհաճ,տձև,տկար

Չ- չկամ,չտես,չխոսկան,չունևոր,չհաս

-Ական-գիտնական,էական,չինական,մեկական,

դասարանական,անէական

-Ային-  ջրային,մարդկային,բջջային,ձմեռային,

ամառային

-Որեն-մեղմորեն,անգթորեն,հմտորեն,ազնվորեն,

նենգորեն

-Ություն-գեղեցկություն,տգեղություն,անմահություն,

երջանկություն,դժբախտություն,սովորություն

18. Գրել բայեր և համապատասխան ածանցներ ավելացնելով դրանք դարձնել գոյականներ, օրինակ՝ գրել-գրիչ։

Սրել-սրիչ,գրավել-գրավիչ,սփռել-սփռոց,այցելել-այցելու,երկրպագել-երկրպագու,խռովել-խռովկան,երգել-երգիչ,նկարել-նկարիչ,պարել-պարուհի,սիրել-սիրուհի։

                                                       Ինչո՞ւ միմյանց գիրք նվիրել

Իմ կարծիքով գիրք նվիրելու տոնը պատահական չէ,որ Հովհաննես Թումանյանի ծննդյան օրն է։

Ճիշտ է,ես մեկ անգամ եմ մասնակցել այդ տոնին ,երբ երկրորդ դասարանում էի սովորում։Հիշում եմ,այդ օրը ես իմ դասընկերուհուն նվիրեցի Հովհաննես Թումանյանի <<Հազարան բլբուլը>>հեքիաթի գիրքը։Իմ կարծիքով գիրք նվիրելով հիշում ենք մեր բոլոր գրողներին ու կատարում Թումանյանի պատգամը,որ շատ գիրք կարդանք,կրթվենք ու զարգացած մարդ լինենք։

Իմ սիրելի գրողներից է Թումանյանը,ով գրել է շատ փիլիսոփայական քառյակներ,բանաստեղծություններ,պատմվածքներ,հեքիաթներ,որոնք բոլորն էլ շատ հետաքրքիր են։

Մարդիկ այսօր համացանցը նախընտրում են գիրք կարդալուց,բայց պիտի աշխատենք այդ կործանող սովորույթը հանել մեր կյանքից և ավելի շատ կարդանք գրքեր։

1․Համացանցից որոնի՛ր և կարդա՛, տեղադրի՛ր բլոգումդ` ի°նչ է քառյակը։

Քառյակը, չորս տողից բաղկացած բանաստեղծություն է։ Այն արտահայտում է մի ավարտուն միտք, գաղափար, պատկեր։ Քառյակն ունի խոհափիլիսոփայական բովանդակություն։ Լայնորեն տարածված է եղել արևելքի միջնադարյան բանաստեղծության մեջ (լավագույն օրինակներ են Օմար Խայամի քառյակները) և կոչվել է ռուբայի։ Հետագայում բանաստեղծության այս ձևը կիրառվել է նաև արևմտյան պոեզիայում։ Հայ գրականության մեջ քառյակը հայտնի է միջնադարից:Ժողովրդական բանահյուսության մեջ այն կոչվել է խաղիկ, հայրեն։ Քառատողն ունի ավարտուն միտք։

Թումանյանի քառյակները պարզ ու մատչելի բովանդակություն ունեն։ Դրանք փորձ են՝ բացահայտելու կյանքի առեղծվածները, ճանաչելու մարդու բախտն ու ճակատագիրը, խորանալու Ստեղծողի գաղտնիքների մեջ։

2․Ծանոթացի’ր` <<Ի°նչ է քառյակը Թումանյանի համար>> նյութին և առանձնացրո՛ւ քեզ համար հետաքրքիր մտքերը։

Քառյակը պոեզիայի մինիատյուրն է, նուրբ ճաշակի բան։ Քառյակները պետք է կարդալ հանգիստ ու ծանր և ամեն մարդ չի կարող հասկանալ, գնահատել։ Մարդիկ կան, որ քառյակները ոտանավորի նման են կարդում. պարզ տեսնում ես, որ չի հասկանում թե ինչ բան է քառյակը։

3․Հովհաննես Թումանյանի քառյակներից մի քանիսն ընտրի՛ր, ձայնագրի՛ր կամ տեսագրի՛ր, տեղադրի՛ր բլոգումդ:

Հե՜յ ագահ մարդ, հե՜յ անգոհ մարդ, միտքդ երկար, կյանքդ կարճ,

Քանի՜ քանիսն անցնա քեզ պես, քեզնից առաջ, քո առաջ.

Ի՜նչ են տարել նրանք կյանքից, թե ինչ տանես դու քեզ հետ,

Խաղաղ անցի՛ր, ուրախ անցի՛ր երկու օրվան էս ճամփեդ:

Ամեն անգամ Քո տվածից երբ մի բան ես Դու տանում,

Ամեն անգամ, երբ նայում եմ, թե ի՜նչքան է դեռ մնում,

Զարմանում եմ, թե` ո՛վ Շռայլ, ի՜նչքան շատ ես տվել ինձ,

Ի՜նչքան շատ եմ դեռ Քեզ տալու, որ միանանք մենք նորից:

Լինե՜ր հեռու մի անկյուն,

Լինե՜ր մանկան արդար քուն,

Երազի մեջ երջանիկ,

Հաշտ ու խաղաղ մարդկություն:

Ե՛տ չեկա՜վ…

Գնա՜ց, գնա՜ց, ետ չեկավ,

Անկուշտ մահին, սև հողին

Գերի մնաց, ե՜տ չեկավ:

1 Որո՞նք են քիմիական արդյունաբերության զարգացման նախադրյալները:

Քիմիայի զարգացումը նպաստում է քիմիական նյութերի արտադրման վրա։

2 Ի՞նչ դեր ունի քիմիկան արդյունաբերությունը տնտեսության մեջ:

Քիմիական արդյունաբերությունը նպաստում է տնտեսության զարգացմանը

3 Ի՞նչ տեղաբաշխման առանձնահատկություններ ունի սննդի արտադրության տեղաբաշխումը:

Սննդի արդյունաբերությունը գյուղանտնտեսության հետ մեկտեղ ապահովում է բնակչության պահանջանրկը սննդամթերքի բոլոր տեսակների գծով։

1.Որ մեծությունն է կոչվում նյութի խտություն:

Նյութի խտություն կոչվում է այն դիզիկական մեծությունը, որը հավասար է մարմնի զանգվածի և ծավալի հարաբերությանը:

2.Ինչպես է որոշվում նյութի խտությունը:

Խտություն=զանգված / ծավալ:

3.Ինչ միավորներով է արտահայտվում խտությունը:

P տառով:

4.Առաջին անոթի մեջ լցրել են ջուր, իսկ երկրորդի մեջ նույն զանգվածով անհայտ հեղուկ: Որ անոթի հեղուկի խտությունն է ավելի մեծ:

Հավասար են:

5.Կշեռքի մի նժարին դրված է կապարե չորսու, իսկ մյուսին՝ անագե:

   Ո՞ր նժարին է դրված կապարե չորսուն:

Ձախ նժարի վրա է դրված կապարե չորսուն, որովհետև կապարի խտությունը անագի խնտությունից ավելին է:

6. Ինչպես կարելի է հաշվել մարմնի զանգվածը, եթե հայտնի են նրա ծավալը և նյութի խտությունը:

Մարմնի զանված =խտություն X ծավալ

7. Ինչպես կարելի է հաշվել մարմնի ծավալը, եթե հայտնի են նրա զանգվածը և նյութի խտությունը:

V=m/p

8.Հայտնի է, որ մետաղի կտորը տաքացնելիս ընդարձակվում է: Այդ դեպքում նշված որ մեծությունը չի փոխվում. ա. ծավալը; բ. զանգվածը; գ. խտությունը:
9. Ինչ եք կարծում քանի կիլոգրամ օդ կա ձեր դասասենյակում: Փորձեք հաշվել դասասենյակի օդի զանգվածը: (Նախ հաշվեք դասասենյակի ծավալը, օդի խտությունը համարեք  ρ=1,29 կգ/մ³ ; որոշեք օդի զանգվածը m=?կգ): m =Vρ

p=1,29 կգ/մ³

a=16մ

b=6մ

c=3,5մ

b=axbxc

b=16x6x3,5=336մ³

P=m/v

m=p*v

m=1,29 կգ/մ³x336^մ

m=433կգ

10.Համարելով, որ ձեր մարմնի միջին խտությունը մոտավորապես հավասար է  ծովի ջրի խտությանը, հաշվեք ձեր մարմնի ծավալը:

m=40կգ

p=1000 կգ/մ³`

v=m/p

40/1000=0.04մ³=0,04մ³x1.000.000=40000սմ³